ĐỀ
KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HỌC SINH GIỎI
NĂM HỌC 2014-2015
Môn:
Ngữ văn 6
Thời gian làm bài: 120 phút (Không kể thời gian giao đề)
Câu 1 (2,0 điểm):
Viết đoạn văn ngắn (từ 7 đến 10 câu) có
sử dụng biện pháp tu từ ẩn dụ ghi lại cảm xúc của em khi được tham dự kỳ khảo
sát chất lượng học sinh giỏi cấp huyện năm học 2014-2015. (không ghi cụ thể tên
học sinh, tên trường ).
Câu 2 (3,0 điểm):
Nhà thơ Minh Huệ
từng nói: Bên cạnh hình tượng Bác Hồ, ngọn lửa là “một nhân vật không thể
thiếu” trong bài thơ Đêm nay Bác
không ngủ.
Nghĩa là hình ảnh
ngọn lửa ở đây rất sinh động và mang nhiều ý nghĩa sâu xa. Qua bài thơ Đêm nay Bác không ngủ, em hãy:
a) Ghi ra những câu thơ có hình ảnh
ngọn lửa.
b) Nêu cảm nhận của em về ý nghĩa
của hình ảnh ngọn lửa trong bài thơ.
Câu 3 (5,0
điểm):
“Sau khi về đến
nhà, ông lão sửng sốt, lâu đài, cung điện biến mất; trước mặt ông lão lại thấy
túp lều nát ngày xưa và trên bậc cửa, mụ vợ đang ngồi trước cái máng lợn sứt mẻ.
Ông lão tâm sự với vợ.”
(Trích Ông lão đánh cá và con cá vàng –
Ngữ văn 6, tập một)
Em hãy tưởng tượng
và kể lại những lời tâm sự đó.
------Hết-------
Lưu ý: Giám thị coi thi không giải thích gì thêm.
Họ tên học
sinh:.....................SBD.....................
HƯỚNG
DẪN CHẤM ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HỌC SINH GIỎI
NĂM
HỌC 2014-2015
MÔN: Ngữ văn 6
I. HƯỚNG DẪN CHUNG
- Hướng dẫn chấm chỉ gợi ý các ý chính, đáp ứng được yêu cầu
cơ bản, giám khảo cần nắm vững yêu cầu của hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát
bài làm của học sinh, tránh trường hợp đếm ý cho điểm.
- Do đặc trưng của bộ môn Ngữ văn nên giáo viên cần chủ
động, linh hoạt trong việc vận dụng đáp án và thang điểm; khuyến khích những
bài viết có ý tưởng riêng và giàu chất văn.
- Giáo viên cần vận dụng đầy đủ các thang điểm. Tránh tâm lí
ngại cho điểm tối đa. Cần quan niệm rằng một bài đạt điểm tối đa vẫn là một bài
làm có thể còn những sơ suất nhỏ.
- Điểm lẻ toàn bài tính đến 0,25 điểm.
II. HƯỚNG DẪN CHẤM CỤ THỂ
|
Câu
|
ý
|
Hướng dẫn chấm
|
Thang điểm
|
|
1
|
|
Đoạn văn đảm bảo
các yêu cầu:
- Số lượng câu
không vượt quá quy định (trên hoặc dưới 1, 2 câu có thể bỏ qua); Không ghi
thông tin cụ thể người viết ( tên HS, tên trường...)
- Nội dung là
những xúc cảm của bản thân khi được tham dự kỳ khảo sát chất lượng học sinh
giỏi cấp huyện năm học 2014-2015;
- Diễn đạt
trôi chảy, có cảm xúc và có sử dụng biện pháp tu từ ẩn dụ.
* Tuỳ theo mức
độ đạt được của đoạn văn mà giáo viên có thể định điểm sao cho phù hợp. Nếu
không sử dụng biện pháp tu từ ẩn dụ trừ 0.5 điểm
|
2,0
|
|
2
|
a
|
Ghi
ra những câu thơ có hình ảnh ngọn lửa. (1,0 điểm)
Yêu
cầu học sinh ghi đủ 4 câu thơ có hình ảnh ngọn lửa, ghi đúng mỗi câu 0,25 điểm:
Lặng yên bên bếp
lửa (1)
Đốt
lửa cho anh nằm (2)
Ấm
hơn ngọn lửa hồng (3)
Bác
nhìn ngọn lửa hồng (4)
|
1,0
|
|
|
b
|
Nêu
cảm nhận của em về ý nghĩa của hình ảnh ngọn
lửa trong bài thơ. (2,0 điểm)
+
Trong bài thơ Đêm nay Bác không ngủ, hình ảnh này có rất nhiều ý
nghĩa, trước hết đó là hình ảnh thực rất đẹp, là ngọn lửa tự tay Bác đốt lên,
tỏa sáng, tỏa ấm giữa rừng khuya giá lạnh.
+
Hình ảnh ngọn lửa xuất hiện ở cả phần đầu và cuối bài thơ mang nhiều ý nghĩa
sâu xa. Ngọn lửa soi sáng bức chân dung Bác - vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc
với những nét thật gần gũi, giản dị
+
Hình ảnh ngọn lửa soi tỏ cả tấm lòng Bác với các chiến sĩ, với nhân dân, như
tình cảm của người cha dành cho những đứa con yêu (Bác không ngủ, đốt lửa sưởi
ấm cho các anh, đi dém chăn cho từng người với bước chân nhẹ nhàng, trầm ngâm
lo nghĩ,...). Nhờ thế, hình ảnh Bác hiện ra thật thiêng liêng mà cũng thật gần
gũi.
+
Nhà thơ còn dùng hình ảnh ngọn lửa để so sánh:
Bóng
Bác cao lồng lộng
Ấm
hơn ngọn lửa hồng
Hình
ảnh “ngọn lửa” ở đây lại gợi tả được
sự lớn lao bao trùm cả không gian, ngang tầm trời đất, tôn vinh sự vĩ đại của
Bác và ngợi ca tình yêu thương Người dành cho các chiến sĩ ấm áp, mạnh mẽ hơn
“ngọn lửa hồng”.
|
0,5
0,5
0,5
0,5
|
|
3
|
|
*
Yêu cầu về kĩ năng
- Học sinh biết xây dựng một câu chuyện có bố
cục đầy đủ, trình bày các sự việc rõ ràng, trình tự hợp lí.
-
Chọn ngôi kể phù hợp (ngôi thứ nhất hoặc ngôi thứ ba). Lời kể tự nhiên, sinh
động.
*
Yêu cầu về nội dung
-
Phải tưởng tượng ra câu chuyện giữa hai vợ chồng ông lão đánh cá dựa trên
tình huống đã cho ở đề bài.
-
Đề bài tương đối tự do, tạo điều kiện cho trí tưởng tượng của học sinh được
phát huy, tuy nhiên học sinh phải biết xây dựng nhân vật, cốt truyện bám vào
nội dung tác phẩm “Ông lão đánh cá và con cá vàng” đã được học.
- Bài viết có thể có những sáng tạo riêng
song cần đảm bảo được các nội dung cơ bản sau:
|
|
|
|
a
|
Mở
bài
Giới thiệu nhân vật và hoàn cảnh xảy ra câu
chuyện:
-
Từ biển xanh trở về, ông lão buồn bã, lo sợ vì cá vàng không cho vợ lão được
làm Long Vương.
-
Đến nơi, ông sửng sốt khi thấy lâu đài, cung điện biến mất, mụ vợ lão đang ngồi
trước cái máng lợn sứt mẻ.
|
0,5
|
|
|
b
|
Thân
bài
- Kể lại cuộc trò chuyện giữa hai vợ chồng
ông lão.
-
Nhắc lại những việc làm của vợ, của cá vàng trước đó đối với họ.
-
Ông lão chia sẻ những điều không hợp lí, những yêu cầu quá đáng của vợ.
-
Mụ vợ ân hận về sự tham lam quá quắt; sự bội bạc đến tàn nhẫn của mình với chồng
và với cá vàng.
-
Ông lão an ủi vợ.
-
Vợ ông lão hứa sẽ thay đổi tâm tính, không phạm những sai lầm như trước.
|
4,0
|
|
|
c
|
Kết
bài
Hai
vợ chồng ông lão cùng nhận thức ra và tâm niệm sẽ sống nhân hậu; biết ơn những
người đã giúp đỡ mình....
|
0,5
|
-----
0 Nhận xét cho: "Đề thi học sinh giỏi Văn 6 trường Tam Đảo năm 2014-2015"